Aínda que estas cousas non gustan, polo ben das comunidades deben clarificarse

Chaira da Serra do Barbanza

Ao contrario do que aconteceu nesta comunidade de Moaña, na nosa, a maioría das xuntas reitoras que foron elixidas sucesivamente decidiron facer borrón e conta nova, a pesar de que en tódolos exercicios sempre tivemos serias discrepancias, sobre todo coas contas. Houbo unha que sen embargo dada a pouca afinidade que lle tiñan aos que sucederan, si que-lle fixeron un pequeno "paripé de auditoría", que incomprensiblemente nunca presentaron ós comuneiros, a pesar de que fora pagado con fondos comunitarios. Chámolle paripé, porque non é normal que dividisen o exercicio económico dun ano, porque de xaneiro a agosto afectáballes a outros exdirectivos máis da súa corda.

Que se silenciase todo, afectounos e aféctanos especialmente aos comuneiros que no seu momento fixemos frontes comúns para que as decisións no ceo da comunidade fosen o más democráticas posible e sobre todo, contas transparentes e claras. Lamentablemente algúns deses comuneiros por circunstancias da vida xa non están entre nós e non puideron lavalo seu nome. Sirva isto como unha pequena homenaxe á súa memoria.

Vou poñer unha anécdota, aínda que presuntamente seguramente as houbo peores, con todo isto, todas elas legalmente prescribiron. Ano 91, reingresar no banco 5.000 ptas. que dous vogais renunciaran a cobrar dunha dieta e doarllas á comunidade, custounos incomprensiblemente 17.500 ptas, en dietas e viaxes. Os catro directivos responsables da sinatura bancaria cobraron 2.500 ptas cada un, dous vogais levaron como testemuñas para que comprobasen que efectivamente reintegraban os cartos, tamén cobraron 2.500 ptas. cada un, máis 1.000 ptas de taxi de Nebra ó Son e 1.100 ptas. do Son a Nebra «6 kms. ida e volta», deron pé a ese desfase ou déficit de 12.500 ptas. Dicir a todo isto que esas 5.000 ptas estiveron máis dunha semana en poder dalgún directivo e unha vez que as levaron ao banco, volveron aos tres días volveron para sacar novos fondos para poder efectuar pagos. Supoño que coincidiran que o máis normal seria reintegralos só un directivo e co recibo do banco xa quedaban máis que xustificados ou ben, sabendo que tiñan que retirar neses días máis fondos, facer cadralos novos pagos con esas 5.000 ptas.

Retomando o tema, pola contra si observo que tanto noutras lexislaturas, como nesta, cando os directivos se teñen que "defender" de intervencións incomodas ou preguntas efectuadas por algún exdirectivo, como aconteceu na última asemblea, igual que se estivésemos nun debate político, soltan patadas deste estilo: «ti cala, que fuches peor» ou sacan a relucir artigos inexistentes nos estatutos, sen que ningún comuneiro «neutral» interveña tan só para reclamarlle ao presidente a súa presentación e poder comprobar in situ quen minte.

"Esta é a asemblea máis triste en tantos anos como levo de comuneiro". Era o queixume dun membro da Comunidade de Montes de Moaña tras escoitar os motivos que justificaron a sanción, onte, por abafadora maioría, ao expresidente Manuel González "Chiné", e ao extesoureiro Manuel Albino Piñeiro. Os comuneiros deron por demostrado que González transferiu á súa conta particular 6.000 euros da Xunta de Montes, en setembro de 2007, e que para iso contou coa complicidade do tesoureiro, que prestou a súa firma e ocultou a operación ata que a nova directiva destapouna tras recibir unha carta de Facenda. Ademais, a asemblea reprochoulles que enchesen mensualmente o depósito dos seus coches particulares e reparasen máquinas propias a conta do colectivo, que ocultasen diñeiro de lotes de madeira poxados e que abusasen da confianza que lle deron os socios para exercer os cargos. Xunto ao reembolso do diñeiro cos seus correspondentes intereses de moura, acordouse sancionalos coa "privación de dereitos de comuneiros por cinco anos", como responsables dunha falta "moi grave". O recoñecemento dos feitos e o arrepentimento mostrado por ambos, que ademais exculparon de toda responsabilidade aos demais membros da xunta directiva, evitou outra votación para levar o caso por vía xudicial.

A asemblea extraordinaria comezou pasadas as 11 da mañá e foi tensa. Tras a introdución do asunto pola presidenta, Belén Couso, o secretario, Ezequiel Fernández, debullou os feitos que levaron a descubrir as irregularidades. Foi a mediados de abril, cando Facenda informoulles dunha débeda do seu "provedor" Manuel González e advírtelles que interviría calquera pago que lle fagan. Ao tentar aclaralo, descobren que a Comunidade de Montes tiña un "crédito" concedido a Chiné por importe de 6.000 euros, e que así figura en Caixanova, polo que emprazan ao expresidente e ao extesoureiro para aclaralo.

Nunha reunión extraordinaria, o beneficiario recoñeceu abusar dá confianza" do tesoureiro e executar ambos o traspaso do diñeiro, a expensas do resto da directiva. A súa intención, dixo, era devolvelo, pero as circunstancias persoais impedíronllo. Os 6.000 euros, máis 338 de intereses, foron ingresados por Manuel González na conta dos comuneiros o pasado luns 4 de xullo, tras recibir a notificación do expediente.

Leña, maquinaria e gasolina
Pero a directiva entrante aínda atoparía outras irregularidades tras revisar o balance de contas do últimos cinco anos, que aínda non prescribiron. Na asemblea de onte lembráronse algunhas, como a falta de pago de lotes de leña procedentes de poxa de hai dous anos, e que Manuel González manifestou, sendo aínda presidente, "que xa estaban pagos". En realidade abonouno tamén o pasado día 4, entregando 575 euros en metálico. No seu escrito de alegacións argumentou que non o ingresou antes porque ese diñeiro quedaría como un "dereito de crédito que tería a comunidade para afrontar o pago de encargos" na súa propia panadaría, como pan, empanadas ou roscas, que aínda así se seguiron facturando.

Entre a retahíla de reproches que se escoitaron na asemblea houbo unha capítulo para "facturas dubidosas ou con irregularidades", como as emitidas por Panadaría Chiné nas que figuran barras de pan a 10 euros, bolos de pan a 15 ou empanadas a 55 euros. Outras, como as do gasto en combustible para encher o depósito de coches particulares de Manuel González e Albino Piñeiro durante meses, cobráronse á Comunidade de Montes, que tamén abonou a reparación de maquinaria (motoserra e sulfatadora) que non pertencen ao colectivo nin foron cedidas para ningún curso dos que organiza.

Algúns membros da comunidade moañesa apuntaron a conveniencia de realizar unha auditoría de todos os anos en que os comuneiros sancionados estiveron na directiva, dada a "perda de confianza" derivada dos feitos probados, aínda que esa decisión non se tomou onte, como tampouco a de pór o asunto en mans do Xulgado, que chegou a reclamarse. Así mesmo, varios intervenientes cuestionaron as verdadeiras intencións de Manuel González e de Albino Piñeiro para aferrarse a cargos directivos da Xunta de Montes de Moaña, a cuxas recentes eleccións se presentaron. Estas serían, a xuízo de varios asociados, tentar "tapar" esas irregularidades ata que prescribisen, o próximo ano.

Fonte orixinal: Faro de Vigo